Menu
Jak włączyć i wyłączyć VPN? Jak właściwie działa program VPN o którym słyszymy coraz częściej. Jeszcze parę lat temu VPN był przedmiotem dyskusji speców od informatyki i nowych technologii. Obecnie zyskuje na popularności wśród wszystkich użytkowników Internetu, którzy dbają o swoje bezpieczeństwo w sieci lub chcą zwiększyć swoją prywatność i anonimowość podczas przeglądania stron.
W poniższym artykule przyjrzymy się na czym polegają podstawy działania VPN oraz jakie są rodzaje VPN. Odpowiemy również na pytanie, czy VPN na pewno jest taki bezpieczny, jak go malują?
Więcej informacji na temat sieci VPN znajdziesz w naszych artykułach poniżej:
Szukając informacji o tym jak działa VPN na pewno natknąłeś się na pojęcie szyfrowania. Jeśli zastanawiasz się, o co w tym chodzi, to szybciutko wyjaśniamy. Szyfrowanie to termin oznaczający sposób na zwiększenie prywatności Twoich danych w Internecie podczas używania VPN.
Szyfrowanie polega na zamianie danych w specjalny szyfr, kod, którego nie można odblokować, jeśli nie posiada się odpowiedniego klucza, którym jest silne hasło, broniące dostępu do danych. Ten klucz posiada tylko Twoje urządzenie oraz sieć VPN, do której jesteś podłączony. Każdy usługodawca VPN ma swoje sposoby na zabezpieczenie Twoich danych, ale pokrótce możemy przedstawić, jak wygląda standardowy proces szyfrowania:
Efektywność szyfrowania zależy od protokołów mechanizmu szyfrującego Twojego usługodawcy VPN, o czym będzie mowa w dalszej części artykułu.
Poszczególne rodzaje ochrony VPN mogą w różnym stopniu wpływać na wydajność Twoich urządzeń – zarówno komputera, jak i sprzętu mobilnego, na którym korzystasz z sieci za pośrednictwem połączenia szyfrowanego. Na rynku informatycznym dostępnych jest wiele programów VPN, które współpracują bezpośrednio z systemem operacyjnym, niezależnie od tego, czy jest to Windows, Mac OS, Linux, Android czy iOS. Dzięki temu każda przeglądarka, aplikacja bankowa i media społecznościowe są zabezpieczone.
Niektórzy usługodawcy VPN oddają w ręce użytkowników rozszerzenia, instalowane przez przeglądarki internetowe i działające w tle. Jeśli korzystasz z Google Chrome lub Mozilla Firefox, masz mnóstwo polecanych VPN do wyboru. Używając przeglądarki Opera, nie musisz instalować zewnętrznego rozszerzenia, gdyż wydawcy Opery umożliwiają pobranie i korzystanie z ich własnej wtyczki VPN. Używanie tego typu rozszerzenia jest bardzo wygodne, choć niepozbawione minusów.
Rozszerzenie VPN dla przeglądarek szyfruje Twoje połączenie tylko i wyłącznie podczas korzystania z danej przeglądarki, w której zainstalowana jest wtyczka. Każdy ruch sieciowy poza przeglądarką jest odsłonięty i narażony na ataki cyberprzestępców, chcących przechwycić Twoje dane. Jeśli jednak głównie korzystasz właśnie z przeglądarki, wybierz VPN od renomowanych dostawców usługi. Wiele wtyczek gromadzi mnóstwo informacji na temat użytkownika, więc lepiej postawić na rozszerzenie przeglądarki z dobrymi recenzjami i ocenami.
Innym sposobem na uzyskanie szyfrowanego połączenia z Internetem jest zakup routera, który pozwala na używanie VPN. Zaletą działania routera VPN jest fakt, że nawet po podłączeniu kilku urządzeń do sieci, wszystkie będą zabezpieczone. Co więcej, wystarczy pojedyncza konfiguracja, a router zawsze będzie połączony z serwerem VPN.
Tego typu połączenie wcale nie jest skomplikowane. Wystarczy, że zaopatrzysz się w wybraną usługę VPN, a następnie skonfigurujesz swój router. Dostępne są specjalne routery, które z automatu wspierają używanie sieci VPN. Są nieco droższe, ale zaoszczędzisz dzięki temu czas, który musiałbyś poświęcić na zabawę w techniczne detale, by odpowiednio skonfigurować połączenie routera za pośrednictwem wybranego serwera VPN.
Zakupy online, bankowość internetowa, social media, czytanie wiadomości, dostęp do rozrywki. Życie coraz aktywniej przenosi się do sieci. Każda chwila, podczas której jesteś połączony z Internetem, generuje szereg informacji na Twój temat. Następuje wymiana danych. Część z nich pobierasz, inne – zwykle nieświadomie – wysyłasz.
Podczas korzystania z Internetu bez VPN może i nie wykrzykujesz wszem i wobec swoich tajemnic użytkownikom sieci, ale niewątpliwie narażasz się na niepotrzebne gromadzenie i wykorzystywanie informacji na swój temat przez osoby trzecie. To tak, jakbyś zostawił otwarte drzwi wejściowe do domu, by każdy mógł wejść z ulicy i obejrzeć, jak mieszkasz. Na ile masz pewność, że nikt nic nie wyniesie? No właśnie.
Internet jest pewnego rodzaju sąsiedztwem, gdzie w miejsce domów pojawiają się serwery. Przechowują one niezliczone strony internetowe i ich zawartości, pozwalają na komunikację pomiędzy różnymi elementami globalnej sieci, a także gromadzą Twoje dane. Osobom niepowołanym łatwo obejść wtedy podstawowe zabezpieczenia, takie jak protokół HTTPS, który zabezpiecza jedynie wymianę danych pomiędzy urządzeniem a konkretną stroną internetową. Bez VPN narażasz się szczególnie podczas korzystania z publicznych sieci Wi-Fi – w kawiarni, restauracji, na dworcu czy uczelni. Jeśli myślisz, że sieć zabezpieczona hasłem jest bezpieczna, jesteś w błędzie. Do takich sieci Wi-Fi nadal każdy może się podłączyć, by wykraść Twoje poufne dane.
Jeżeli nie chcesz utracić swoich haseł, numerów kont bankowych i kard kredytowych, prywatnych zdjęć i filmików – skorzystaj z VPN. Technologia ta działa jak obwodnica, która omija niebezpieczny ruch, wciąż doprowadzając Cię do celu, tylko nieco okrężną drogą. Twoje urządzenie nie łączy się teraz bezpośrednio z Internetem, lecz podpina się pod wirtualny serwer VPN, a dopiero stamtąd uzyskuje szyfrowane połączenie z globalną siecią. Tak samo wędrują pobierane przez Ciebie dane – najpierw trafiają na serwer VPN, a ten rozszyfrowuje je i dostarcza Tobie. Nawet, gdyby ktoś po drodze między serwerem VPN a zasobami Internetu przechwycił jakieś dane, co mu po zaszyfrowanym kodzie? Dzięki VPN możesz korzystać z sieci bez obaw o wykradzenie poufnych danych.
Różni ludzie – różne potrzeby. Użytkownicy korzystają z sieci VPN z wielu powodów. Najczęściej jest to chęć zabezpieczenia swoich danych w Internecie. Dzięki VPN hakerzy mają utrudnione zadanie przechwycenia Twoich informacji prywatnych. Nawet Twój dostawca usług internetowych nie będzie w stanie podejrzeć, czym się akurat zajmujesz online. Możesz nawet bez obaw korzystać z publicznych sieci Wi-Fi – VPN zabezpiecza Twoje połączenie nawet, gdy używasz bezprzewodowego połączenia z dowolnym hotspotem.
Z pojęciem zwiększenia bezpieczeństwa łączy się też kwestia zachowania prywatności i anonimowości w sieci. Wybierz usługodawcę VPN, który w swojej polityce prywatności jasno określa, że nie zapisuje logów. Innymi słowy, nie zbiera on wpisów na temat odwiedzonych przez Ciebie stron i dokonanych w sieci interakcji. Wiele bezpłatnych programów VPN pobiera taką „opłatę” za udostępnienie swojej aplikacji za darmo, sprzedając następnie informacje o swoich użytkownikach podejrzanym firmom. Lepiej uniknąć wystawiania się na takie nie do końca uczciwe działania.
Kolejny popularny powód, dla którego internatuci coraz częściej decydują się na dobre programy VPN to możliwość obejścia tak zwanej blokady regionalnej. Pojawia się ona w serwisach streamingowych, takich jak Netflix, HBO GO, Amazon Prime czy BBC iPlayer. Polega ona na zablokowaniu pewnych treści dla użytkowników z konkretnych krajów. Jeśli wiesz, że serial, który chcesz obejrzeć, jest dostępny tylko w ofercie amerykańskiego Netfliksa, możesz uzyskać do niego dostęp przy pomocy VPN. Jak to działa? Wybierasz serwer, znajdujący się w Stanach Zjednoczonych, a on zmienia Twój adres IP na amerykański, przez co Netflix US rozpoznaje Twoje urządzenie jako znajdujące się w USA. Istnieją usługodawcy sieci VPN, którzy specjalizują się w obchodzeniu geo-blokowania.
Podobnie, jak w przypadku wielu usług internetowych, ochrona VPN może być kwestią sporną i zależeć od różnych czynników. W przypadku działania VPN, chodzi o:
Przyjrzyjmy się nieco bliżej tym dwóm punktom, by odpowiedzieć na pytanie, czy VPN jest naprawdę bezpieczny.
Mówią o protokołach, mamy na myśli technologię, którą wykorzystuje usługa VPN dla zapewnienia możliwie najszybszego i najbezpieczniejszego połączenia z Internetem. Łącząc standardy szyfrowania z protokołami transmisji danych, dany protokół VPN wyznacza sposób przesyłania danych pomiędzy Twoim urządzeniem a serwerem VPN.
Obecnie używa się poniższych protokołów VPN:
PPTP (Point-to-Point Tunneling Protocol)
To jeden z najstarszych protokołów internetowych, używanych po dziś dzień. Opracowany przez Microsoft, jest użyteczny tylko wtedy, jeśli korzystasz ze starszego systemu operacyjnego. Jeżeli usługa VPN oferuje tylko PPTP, to lepiej poszukać innej.
L2TP/IPSec (Layer 2 Tunneling Protocol/Internet Protocol Security)
Ten protokół, stworzony przez firmę Cisco Systems, jest kombinacją protokołów PPTP i L2F. Technologia ta tworzy co prawda bardziej bezpieczny tunel dla wymiany danych, ale nie jest w stanie ich szyfrować. Dlatego L2TP występuje często w zestawie z protokołem uwierzytelniania i szyfrowania IPSec.
SSTP (Secure Socket Tunneling Protocol)
Kolejny protokół Microsoftu. Jest to odpowiednik VPN dla protokołów wykorzystywanych przez strony internetowe w celu szyfrowania danych. Bardzo bezpieczny protokół, który może być deszyfrowany tylko przez dwie strony, biorące udział w transmisji danych.
IKEv2 (Internet Key Exchange, version 2)
Druga wersja internetowego klucza wymiany, stworzona przy współpracy Microsoftu i Cisco. Podobnie jak pierwotna edycja, protokół działa z wykorzystaniem IPSec. Szczególnie użyteczny i efektywny przy użyciu na urządzeniach mobilnych.
OpenVPN
Jest to stale udoskonalany protokół w trybie „open source”, dzięki czemu niezależni deweloperzy mogą dołożyć swoją „cegiełkę” do rozwoju technologii. Każdy może korzystać z tego protokołu i edytować go pod swoje indywidualne potrzeby. Wielokrotnie sprawdzany przez szereg firm i specjalistów, ten protokół VPN jest uważany za najbardziej bezpieczny. OpenVPN oferuje wszystko to, co wymienione wcześniej protokoły, ale na o wiele większą skalę.
Twoje bezpieczeństwo i możliwości korzystania z VPN mogą zależeć też od stanu prawnego w kraju, w którym aktualnie przebywasz lub od przepisów prawnych kraju, w którym zlokalizowany jest serwer VPN, do którego podłączasz swoje urządzenie. Nie wszystkim państwom podoba się, że użytkownicy próbują ukryć przed nimi swoją aktywność w sieci lub obejść blokady geograficzne.
Zakazy i pozwolenia, związane z używaniem VPN, są tematem relatywnie młodym i wciąż można poddawać je w wątpliwość i interpretować na różne sposoby. Kraje, które nie mają problemów z praworządnością, nie utrudniają dostępu do programów VPN. W większości krajów europejskich, a także w Ameryce Północnej, bez trudu możesz korzystać z wirtualnych sieci prywatnych. Inaczej sprawa wygląda w krajach, gdzie rząd lubi mieszać się w prywatność swoich obywateli. Rosja, Chiny, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Iran – to tylko kilka przykładów, gdzie korzystanie z VPN może być co najmniej utrudnione, o ile nie całkowicie zabronione.
W Chinach zabroniono firmom korzystanie z sieci VPN bez licencji, a także nie wolno oferować nielicencjonowanych programów VPN. Rosja i Iran to przykłady krajów, gdzie można używać jedynie z usług VPN zatwierdzonych przez rząd, co rodzi wątpliwości, związane z zachowaniem prywatności i anonimowości, nawet pomimo szyfrowanego połączenia. Z kolei prawo w Emiratach zakłada, że jeśli zostaniesz nakryty na korzystaniu z cudzego IP za pomocą VPN, zostanie nałożona na Ciebie kara pieniężna, a w najgorszym przypadku możesz nawet trafić do więzienia. Kraje autorytatywne jak Białoruś, Korea Północna, Irak czy Turkmenistan zupełnie zakazują jakichkolwiek działań, związanych z VPN.
Firmy, świadczące usługi, związane z VPN, często zarejestrowane są w dość egzotycznych krajach. Jest to związane z lokalnym prawem, które może być bardziej korzystne w przypadku rozstrzygania sporów. Kraj rejestracji firmy powinien być udostępniony w regulaminie lub warunkach świadczenia usługi.
Czy VPN jest legalny w Polsce? Tak! Polskie prawo zezwala na korzystanie z VPN. Natomiast nielegalne może być wykorzystywanie VPN do prowadzenia działalności niezgodnej z prawem. Same usługi wirtualnych sieci są w naszym kraju jak najbardziej legalne.
Podsumowując nasze rozważania, chcemy przedstawić najważniejsze uwagi, do których warto się stosować przed wyborem odpowiedniego VPN.
Jest certyfikowanym programistą i pasjonatem nowinek technicznych. Dzięki swoim zainteresowaniom stał się expertem w dziedzinie testowania oprogramowań. Na co dzień tworzy strony internetowe i rozwiązuje zagadnienia z obszaru optymalizacji stron www.
